Da li izjašnjenje Sudskog savjeta, koje potpisuje predsjednica Vesna Simović Zvicer, na Mišljenje Agencije za sprječavanje korupcije o postupku izbora Seke Piletić za sutkinju Vrhovnog suda Crne Gore, predstavlja javnu ispravu?

Da li je obaveza Sudskog savjeta da iznosi istinu? Da li je unošenje neistinitih navoda u javnu ispravu čin koji u državi zasnovanoj na vladavini prava ima obilježje krivičnog djela?

Da li je fingiranje ocjene za izbor sudije Vrhovnog suda Crne Gore uobičajena praksa ili usluga za privilegovane i za koje?

Da li su Pravila za ocjenjivanje sudija i predsjednika sudova, koja su stupala na snagu 2021. godine, bila poznata sudijama i 2018, 2019. i 2020. godine i, ako jesu, zašto su se pojedine sudije angažovale kao predavači ili autori naučnih radova, kada su jednostavno mogli da pohađaju radionicu ili okrugli sto i dobiju odličnu ocjenu?

Da li kriterijumi za ocjenjivanje sudija moraju da budu toliko strogi u dijelu završenih obuka na kojima se ne dobija sertifikat o stečenom znanju?

Kada se budu birale nove sudije, hoće li se i dalje uslovi predviđeni Pravilima prilagođavati pojedinim kandidatima ili bi, pak, kandidati za sudije trebalo da ispune uslove iz Pravila koja su im unaprijed određena i poznata?

To su pitanja na koje je Sudski savjet Crne Gore dužan da odgovori svim sudijama i svim građanima Crne Gore, kojima bi trebalo da služi.

Sudski savjet se obrušio na Agenciju za sprječavanje korupcije jer je ukazala na korupcijske rizike nastale kršenjem propisa prilikom izbora sutkinje Vrhovnog suda Crne Gore Seke Piletić, čime joj je omogućena korist, a nanesena šteta drugim kandidatima koji su učestvovali u spornom javnom konkursu. Šteta po javni interes će se tek procjenjivati u narednom periodu.

Možda bi, radi plastičnog pojašnjenja, Agencija mogla da napravi tabelu sa dvije kolone. U prvu bismo unijeli pojedine navode predsjednice Sudskog savjeta, među kojima i onaj da su sve sudije ocijenjene na jednak način, a u drugu – ono što je istina.

Sutkinja-kandidatkinja N. B. je po podkriterijumu „učestvovanje u različitim stručnim aktivnostima“ ocijenjena sa „ne zadovoljava“, uz obrazloženje da je pohađala seminare/obuke/radionice/treninge u okviru Centra za obuku u sudstvu i državnom tužilaštvu, koji su prethodno cijenjeni kroz podkriterijum „stručno usavršavanje“.

Sa druge strane, sutkinja-kandidatkinja Piletić je po istom podkriterijumu ocijenjena sa „odličan“, sa objašnjenjem da se kursevi/treninzi i obuke koje je organizovao Centar za obuku u sudstvu i državnom tužilaštvu moraju tretirati kao učestvovanje na radionicama.

Kandidatkinji Piletić su učešća na kursevima u organizaciji Ministarstva pravde Sjedinjenih Država i Stejt departmenta u aprilu i oktobru 2019. u Cavtatu i Budvi cijenjeni i u podkriterijumu „stručno usavršavanje“ i u podkriterijumu „učestvovanje u razlitičitim stručnim aktivnostima“, što nije bio slučaj sa kandidatkinjom N. B.

Takvim postupanjem, Sudski savjet je, pored ostalog, pokušao i da zamagli suštinu i skrene pažnju sa proizvoljnog i interesnog tumačenja podkriterijuma „stručno usavršavanje“. Po tom podkriterijumu, da bi sudija dobio ocjenu „dobar“ mora da ima najmanje tri radna dana obuke u toku kalendarske godine. U konkretnom slučaju, sutkinja Piletić je ocijenjena sa „dobar“, iako je u 2020. godini imala obuku u trajanju koje je ispod minimuma propisanog za tu ocjenu.

A kako Sudski savjet pojašnjava primjenu Pravila sa povratnim dejstvom, odnosno to što je Pravila koja su stupila na snagu 2021. godine primijenio na 2018, 2019. i 2020. godinu? Izmijenjena Pravila, stoji u njihovom izjašnjenju, jednako su primijenjena na sve kandidate prije nego što je postupak ocjenjivanja okončan.

Ovakvo objašnjenje vrijeđa inteligenciju i građanima kojima pravo i pravna terminologija nijesu bliski, a pravnike bi moralo da duboko zamisli.

Nekada su se sudije Vrhovnog suda Crne Gore bavile obrazlaganjem primjene materijalnih i procesnih pravila i njihovog povratnog dejstva. Danas se sudije Vrhovnog suda biraju uz povratno dejstvo materijalnih uslova, što je nezapamćeno u sudskoj praksi.

Da shvate svi: prvo se provjeri koje obuke sudija ima, a zatim se pravila prilagode baš tim obukama. Zakonito, zar ne?